စိတ်ကျန်းမာရေးဆိုတာဘာလဲ။

စိတ်ကျန်းမာရေးတွင် ကျွန်ုပ်တို့၏ ခံစားချက်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် လူမှုဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်မှုတို့ ပါဝင်သည်။ ၎င်းသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ဘ၀ကို ရင်ဆိုင်ရာတွင် ကျွန်ုပ်တို့၏တွေးခေါ်ပုံ၊ ခံစားရပုံနှင့် ပြုမူပုံတို့ကို အကျိုးသက်ရောက်စေသည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် စိတ်ဖိစီးမှုကို မည်သို့ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းမည်ကို ဆုံးဖြတ်ရန်၊ အခြားသူများနှင့် ဆက်နွယ်မှု၊ ရွေးချယ်မှုများပြုလုပ်ရန်လည်း ကူညီပေးပါသည်။ စိတ်ကျန်းမာရေးသည် ကလေးဘဝမြီးကောင်ပေါက်အရွယ်မှ အရွယ်ရောက်ပြီး သက်ကြီးပိုင်းအထိ ဘဝ၏ အဆင့်တိုင်း အသက်အရွယ်တိုင်းတွင် အရေးကြီးသည်။ မိမိကိုယ်ကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ခြင်းသည် သင့်စိတ်ကျန်းမာရေးကို ထိန်းသိမ်းရာတွင် အခန်းကဏ္ဍတစ်ခုမှ ပါဝင်နိုင်ပြီး သင့်တွင် စိတ်ရောဂါရှိပါက ကုသမှုနှင့် ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာစေရန် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။

ကျွန်ုပ်၏ စိတ်ကျန်းမာရေးကို မည်သို့မြှင့်တင်နိုင်မည်နည်း။

သင့်စိတ်ကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ရန် သင်လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် ကွဲပြားခြားနားသော အရာများစာပါဝင်ပါသည်။

 

အကောင်းဘက်တွင် တည်ရှိခြင်း။

အပြုသဘောဆောင်သောအမြင်ရှိရန်ကြိုးစားရန်အရေးကြီးပါသည်။ ထိုသို့ပြုလုပ်ရန် နည်းလမ်းအချို့ ပါဝင်သည်။ အပြုသဘောနှင့် အဆိုးမြင်စိတ်များကြား ညီမျှမှုကိုရှာဖွေခြင်း ။ အပြုသဘောဆောင်နေခြင်းသည် ဝမ်းနည်းခြင်း သို့မဟုတ် ဒေါသကဲ့သို့သော အပျက်သဘောဆောင်သည့်ခံစားချက်များကို  မခံစားရဟု မဆိုလိုပါ။ ခက်ခဲသည့်အခြေအနေများတွင် ထိုကဲ့သို့သောအခြေအနေများအား ကျော်ဖြတ်ရမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့သည် သင့်အား ပြဿနာတစ်ခုကို တုံ့ပြန်ရန် ကူညီပေးနိုင်သည်။ သို့သော်လည်း ထိုစိတ်ခံစားချက်များအား လွှမ်းမိုးမှုမခံသင့်ပါ။ ဥပမာအားဖြင့်၊ အတိတ်မှာ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် မကောင်းသည့်ကိစ္စရပ်များအား ဆက်လက်တွေးနေခြင်း သို့မဟုတ် အနာဂတ်အတွက် အလွန်အကျွံတွေးခြင်းများသည် အထောက်အကူမဖြစ်စေပါ။ သင့်တွင် အပြုသဘောဆောင်သည့် စိတ်ခံစားချက်များအား ဖြစ်ပေါ်ရန်ကြိုးစားပါ။

အပျက်သဘောဆောင်သောသတင်း အချက်အလက်များရရှိခြင်းမှ အနားယူခြင်း။

ထိုကဲ့သို့သတင်းအကြောင်းအရာများအား ရရှိယူခြင်းမှ မည်သည့်အချိန်တွင်ရပ်ရမည်ကို သိထားပါ။ ပံ့ပိုးကူညီမှုရရှိရန် နှင့်အခြားသူများနှင့် ချိတ်ဆက်ရန် social mediaအားအသုံးပြုသော်လည်း သတိထားရမည်ဖြစ်ပါသည်။ မကောင်းမှုတစ်ခုကြုံတွေ့ပါက အကျည်းတန်စွာ ငြင်းခုံခြင်း မပြုပါနှင့်၊ သို့မဟုတ် သင့်ဘဝကို အခြားသူများနှင့် အဆိုးမြင်စွာ နှိုင်းယှဉ်ခြင်းမပြုပါနှင့်။

 

ကျေးဇူးတင်သည့်အရာများအား အမှတ်ရခြင်း။

သင်ကျေးဇူးတင်သောအရာများကို သင့်ကိုယ်သင်နေ့စဥ်သတိပေးပါ။ တိတိကျကျရှိပါစေ။ ၎င်းတို့ကို ချရေးပါ သို့မဟုတ် သင့်စိတ်ထဲမှာ ၎င်းတို့ကို ပြန်လည်တွေးတောပါ ။

 

ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာကျန်းမာရေးအားဂရုစိုက်ခြင်း။

ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးသည် ဆက်စပ်နေသောကြောင့် မိမိ၏ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးကို ဂရုစိုက်သင့်ပါသည်။ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုရှိခြင်း။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းသည် စိတ်ဖိစီးမှုနဲ့ စိတ်ဓာတ်ကျတဲ့ ခံစားချက်များအား လျှော့ချနိုင်ပြီး စိတ်ခံစားချက်ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပါသသည်။

 

လုံလောက်စွာအိပ်စက်ခြင်း။

အိပ်စက်ခြင်းလျော့နည်းပါက သင့်စိတ်ခံစားချက်ကို ထိခိုက်စေပါသည်။ ကောင်းမွန်စွာ အိပ်မပျော်သည့်အခါ စိတ်တိုလွယ်ပြီး ဒေါသထွက်လာနိုင်ပါသည်။ ရေရှည်တွင် အရည်အသွေးပြည့်ဝသော အိပ်စက်မှုနည်းပါးခြင်းသည် သင့်အား စိတ်ဓာတ်ကျနိုင်ခြေ ပိုများစေသည်။ ထို့ကြောင့် သင့်တွင် ပုံမှန်အိပ်ချိန်ဇယားရှိပြီး ညတိုင်း လုံလောက်သော အရည်အသွေးပြည့်အိပ်စက်မှုရရှိရန်အရေးကြီးပါသည်။ စက်များနှင့် ဖန်သားပြင်များမှ အပြာရောင်အလင်းတန်းများသည် အိပ်ပျော်ရန် ပိုမိုခက်ခဲစေနိုင်သောကြောင့် အိပ်ရာမဝင်မီ သင့်ဖုန်း သို့မဟုတ် ကွန်ပျူတာမှ အပြာရောင်အလင်းတန်းများကို လျှော့ချရန်လိုအပ်ပါသည်။

ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်အောင် စားသောက်ခြင်း။

ကောင်းမွန်သည့် အစာအာဟာရများသည်  သင့်အား ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပိုကောင်းလာစေရန် ကူညီပေးပေနိုင်ပါသည် သင့်စိတ်ခံစားချက်ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး စိုးရိမ်ပူပန်မှုနဲ့ စိတ်ဖိစီးမှုများအားလည်း လျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ ထို့အပြင် အချို့သော အာဟာရဓာတ်များ လုံလောက်စွာ မရရှိခြင်းသည် အချို့သော စိတ်ရောဂါများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ဗီတာမင် B12 နည်းပါးခြင်းနှင့် စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းကြား ဆက်စပ်မှုရှိနိုင်သည်။ သင့်တင့်မျှတသော အစားအစာကို စားသုံးခြင်းသည် သင်လိုအပ်သော အာဟာရဓာတ်များ လုံလောက်စွာ ရရှိရန် ကူညီပေးပါသည်။ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော အစားအစာများကို ပုံမှန်စားပြီး ရေဓာတ်ပြည့်ဝနေပါစေ။ မျှတသောအစားအစာနှင့် ရေများများသောက်ခြင်းက သင့်စွမ်းအင်နှင့် တစ်နေ့တာအာရုံစူးစိုက်မှုကို တိုးတက်စေနိုင်သည်။ ကဖိန်းဓာတ်နှင့် အရက်သောက်သုံးမှုတို့ကို အာရုံစိုက်ပြီး ၎င်းတို့သည် သင့်စိတ်ခံစားချက်နှင့် ကျန်းမာရေးကို မည်ကဲ့သို့ အကျိုးသက်ရောက်စေသနည်း—အချို့အတွက် ကဖင်းဓာတ်နှင့် အရက်သောက်သုံးမှုကို လျှော့ချခြင်းသည် အထောက်အကူဖြစ်စေနိုင်သည်။

ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်း။

 နေ့စဉ် မိနစ် 30 လမ်းလျှောက်ရုံဖြင့် သင့်စိတ်ခံစားချက်ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး သင့်ကျန်းမာရေးကို ကောင်းမွန်စေပါသည်။ လေ့ကျင့်ခန်း ပမာဏ အနည်းငယ် တိုးလာသည့်အချိန်တွင် အပြည့်အဝမလုပ်နိုင်ပါက စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းမဖြစ်ပါနှင့်။

အခြားသူများနှင့်ချိတ်ဆက်ခြင်း။

 လူသားများသည် လူမှုရေးနှင့်ထိတွေ့မှုအများဆုံးရှိသူများဖြစ်ကြပြီး အခြားသူများနှင့် ခိုင်မာပြီး ကျန်းမာသောဆက်ဆံရေးရှိရန် အရေးကြီးပါသည်။ လူမှုရေးအထောက်အပံ့ကောင်းရှိခြင်းသည် သင့်အားစိတ်ဖိစီးမှုအန္တရာယ်များမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။ ချိတ်ဆက်မှု အမျိုးအစား အမျိုးမျိုးရှိခြင်းသည်လည်း ကောင်းမွန်စေသည်။ မိသားစုနှင့် သူငယ်ချင်းများနှင့် ချိတ်ဆက်ခြင်းအပြင် သင့်အသိုင်းအဝိုင်း သို့မဟုတ် ရပ်ကွက်နှင့် ပါ၀င်ပတ်သက်ရန် နည်းလမ်းများကို သင်ရှာဖွေနိုင်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ သင်သည် ဒေသတွင်းအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအတွက် စေတနာ့ဝန်ထမ်းလုပ်နိုင်သည် သို့မဟုတ် သင်နှစ်သက်သည့်ဝါသနာကိုအထူးပြုသည့်အဖွဲ့သို့ ချိတ်ဆက်နိုင်ပါသည်။

အပန်းဖြေလှုပ်ရှားမှုကို ကြိုးစားခြင်း။

တရားထိုင်ခြင်း၊ ကြွက်သားများ ပြေလျော့စေခြင်း သို့မဟုတ် အသက်ရှုလေ့ကျင့်ခန်းများ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နိုင်သည့် အပန်းဖြေခြင်း သို့မဟုတ် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အစီအစဉ်များ သို့မဟုတ် အက်ပ်များကို စူးစမ်းပါ။ တေးဂီတနားထောင်ခြင်း၊ စာဖတ်ခြင်း၊ သဘာဝတွင် အချိန်ဖြုန်းခြင်းနှင့် စိတ်ဖိစီးမှုနည်းသော ဝါသနာများတွင် ပါဝင်ခြင်းကဲ့သို့သော သင်နှစ်သက်သည့် ဤနှင့် အခြားသော ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများအတွက် ပုံမှန်အချိန်များကို အချိန်ဇယားဆွဲပါ။

ရည်မှန်းချက်များနှင့် ဦးစားပေးများကို သတ်မှတ်ခြင်း။ မည်သည့်အရားသည်အရင်လုပ်မည့်အရာ မည်သည့်အရာနောက်မှ လုပ်မည့်အရာဆုံဖြတ်ပါ။ မိမိအလွန်အကျွံလုပ်နေသည်ဟု ခံစားရပါက အလုပ်အသစ်များကို “No” ဟုပြောရန် သင်ယူပါ။ တစ်နေ့တာရဲ့အဆုံးမှာ သင်ပြီးမြောက်ခဲ့တာတွေကို တန်ဖိုးထားဖို့ ကြိုးစားပါ။

မိမိကိုယ်ကို စောင့်ရှောက်ခြင်းနည်းလမ်းများသည် လူတိုင်းအတွက် ကွဲပြားနိုင်ပြီး မိမိလိုအပ်သောအရာကို ရှာဖွေ၍ပျော်ရွှင်ရန် အရေးကြီးပါသည်။ မိမိစိတ်သက်သာမှုရှာဖွေရာတွင် မကိုက်ညီမှုများလည်ရှိနိုင်ပါသည်။

မည်သည့်အချိန်တွင် စိတ်ကျန်းမာရေးဆွေးနွေးမှုခံယူနိုင်မည်နည်း။

၂ပတ် သို့မဟုတ် ထို့ထက်ပို၍ ကြာမြင့်သော ပြင်းထန်သော သို့မဟုတ် စိတ်ထိခိုက်စရာ လက္ခဏာများ ကြုံတွေ့နေရပါက၊ ကျွမ်းကျင်သောပညာရှင်၏ အကူအညီကို ရယူရန်လိုအပ်ပါသည်။

• အိပ်ရခက်ခြင်း။
• အစာစားချင်စိတ် အပြောင်းအလဲများ သို့မဟုတ် မစီစဉ်ထားသော ကိုယ်အလေးချိန် အပြောင်းအလဲများဖြစ်ပေါ်ခြင်း။
• စိတ်ခံစားချက်ကြောင့် မနက်အိပ်ရာထရခက်ခြင်း။
• အာရုံစူးစိုက်ရခက်ခြင်း။
• သင်နှစ်သက်လေ့ရှိသည့်အရာများကို စိတ်ဝင်စားမှုပျောက်ဆုံးခြင်း။
• ပုံမှန်အလုပ်များနှင့် လှုပ်ရှားမှုများကို ပြီးမြောက်ရန် မလုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်း။
• စိတ်တိုခြင်း၊ စိတ်အလိုမကျခြင်း သို့မဟုတ် ဂနာမငြိမ် ခံစားချက်များဖြစ်ပေါ်ခြင်း။

ပိုမိုလေ့လာလိုပါက healthy practices for your mind and body 

Credit to Medline Plus and National Institute of Mental Health.

မဲဆောက်တွင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကူအညီလိုအပ်ပါက

https://www.rbbinformationhub.com ရှိ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာပံ့ပိုးကူညီခြင်း မိတ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းစာမျက်နှာတွင် သတင်းအချက်အလက်ရယူနိုင်ပါသည်။